Cemal Birön
1919 yılında İstanbul’da doğdu. 1937 yılında İzmir Erkek Lisesi’nden mezun oldu. 1938 yılında Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü’nün açtığı yurtdışı sınavını kazanarak, Paris Ecole des Mines’te Maden Mühendisliği öğrenimi görmek üzere Fransa’ya gönderildi. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri’nde eğitimini sürdürdü. 1940 yılında ABD’de başlayan İngilizce dil öğrenimini tamamladıktan sonra Montana Maden Mühendislik Okulu’na kaydoldu. Bu okuldaki dört yıllık eğitim süresini Türkiye’den gelen diğer arkadaşları gibi, üstün başarı ile üç yılda “Maden Mühendisi” unvanını alarak tamamladı. Lisansüstü öğrenimine Utah Üniversitesi’nde başladı ve 1944 yılında “ Maden Yüksek Mühendisi” derecesini aldı. 1944 yılı ortalarında Türkiye’ye dönen Cemal BİRÖN, aynı yıl Eylül ayı sonunda Ereğli Kömürleri İşletmesi Kurumu (EKİ-Zonguldak)’nda çalışmaya başladı. EKİ Çaydamar Ocağı’nda 1953 yılında, Bölge Müdür Yardımcılığı görevlerini sürdürdü. 1953 yılında İngiliz Kültür Heyeti bursunu kazanarak İngiltere Durham Üniversitesi’nde doktora çalışmalarına başladı ve 1955 yılında Doktora derecesi almaya hak kazandı. Yurda döndükten sonra görev aldığı EKİ’de, idari görevlerinin yanı sıra “Denizaltı Madenciliği” konusunda bilimsel çalışmalarını da aralıksız olarak sürdürdü. Bu konuda Japonya’da da araştırmalarda bulundu. Doçentlik Tezi’ni hazırlayarak 1962 yılında İTÜ Maden Fakültesi’ne geçti ve “Maden İşletmesi ve Makineleri Kürsüsü” başkanlığına getirildi. 1971 yılında “Profesör”lüğe yükseltildi ve ülkemizde “Maden Mühendisliği Dalı”nda bu unvanı taşıyan ilk bilim adamı oldu. Emekli olduğu 1986 yılına kadar “Maden Mühendisliği Bölüm Başkanlığı” görevini sürdürdü. Tüm mesleki yaşamı boyunca yayınlanmış 102 eseri bulunmaktadır. Bunlardan 1971 yılında yayınlanan “Madenlerde Tahkimat İşleri” adlı eser İTÜ’de Maden Mühendisliği Dalı’nda yayınlanan ilk ders kitabıdır. Daha sonra 1980 - 81 ders yılında, ABD Virginia Polytechnic’te verdiği “Design of Supports in Mines” dersi sırasında hazırladığı ders notu Prof.Dr. Ergin ARIOĞLU’nun katkılarıyla geliştirilmiş ve İngilizce Ders Kitabı olarak yayınlanmıştır. Bu eser daha sonra İspanyolca ve Farsça dillerine çevrilmiştir. Diğer kitapları, Prof.Dr. Suna ATAK ile birlikte hazırladıkları “Maden Mühendisliğine Giriş” (1986) ve Prof.Dr. Suna ATAK, Prof.Dr. Hasan ERGİN ile birlikte hazırladıkları “Introduction to Mining Engineering and Turkish Mineral Industry” (2003) dir. 1947 yılında evlendiği eşini 60 yıl süren mutlu bir birliktelikten sonra 2007 yılında kaybetmiştir. Biri kız, diğeri erkek iki çocuk babası olan değerli hocamız 2011 yılında aramızdan ayrıldı.
